1. Nyu-York Fond Birjası (NYSE)- ABŞ

• NYSE dünyanın ən böyük fond birjasıdır və 11 Wall Street, Manhetten, New York City ünvanında yerləşir.

• Bu günə qədər dünyanın ən qiymətli birjası olan NYSE 1792-ci ildə yaradılıb.

• Coca-Cola, Bank of America, Mastercard, Pepsi Co, Unilever, Walmart, JP Morgan Chase kimi bir çox yüksək səviyyəli şirkətlər NYSE-də siyahıya alınmışdır.

• Nyu-York birjasında ticarət edilən şirkətlərin bazar dəyəri 26,64 trilyon dollardır. NYSE-nin aylıq ticarət həcmi təxminən 200 milyard dollardır.

• NYSE birjada satılan fondlar (ETF), İstiqrazlar, Səhmlər kimi maliyyə alətləri ilə ticarət təklif edir.       

 

2. Qiymətli Kağızlar Satıcılarının Milli Avtomatlaşdırılmış Kotirovkalar Assosiasiyası (Nasdaq)- ABŞ

• Nasdaq dünyanın ilk elektron birjasıdır. Dünyanın ikinci ən böyük birjası olan Nasdaq 1971-ci ildə yaradılıb.

• Bu, 3000-dən çox səhmin siyahıya alındığı birjadır. Amazon, Apple, Google kimi dünyanın ən böyük texnologiya şirkətləri bu birjada yer alıb.

• Onun ümumi bazar kapitallaşması 23,46 trilyon dollar təşkil edir. Onun hər ay orta ticarət həcmi 1,26 trilyon dollar təşkil edir.
• Nasdaq-da siyahıya alınmış şirkətlər qlobal bazar dəyərinin 9%-ni təşkil edir.

 

 

3. Şanxay Fond Birjası (SSE)- Çin

• SSE dünyanın ən məskunlaşdığı ölkə olan Çinə məxsus birjadır. Ümumi bazar dəyəri 7,63 trilyon dollar olmaqla dünyanın üçüncü ən böyük fond bazarı kateqoriyasına düşür.

• 26 noyabr 1990-cı ildə yaradılmışdır. Şanxay Fond Birjasında 1500-dən çox şirkət var.

• NYSE və Nasdaq ilə müqayisədə həmkarlarından bir qədər fərqlənir. Məsələn, qeyri-müəyyən vəziyyətlər və ya mənfi inkişaflar olduqda, Çin Hökuməti həmin gün üçün ticarəti dayandıra bilər.

• Şanxay Fond Birjasında PetroChina, Industrial and Commercial Bank of China, Agricultural Bank of China kimi əsas səhmlər satılır.

 

4. Euronext- Hollandiya

• Euronext 2000-ci ildə Amsterdam, Brüssel və Paris birjalarının birləşməsi ilə yaradılmışdır.

• Fyuçers və səhmlər üzrə əməliyyatlar Euronext Exchange-də də aparıla bilər. Euronext fyuçers birjasında əmtəə məhsulları ilə yanaşı indeks fyuçers məhsulları da satılır. İndeks fyuçerslərində ən yüksək ticarət həcminə malik indeks Paris indeksi və AEX kodu ilə Afina fond bazarıdır.

• Bundan əlavə, Euronext Exchange-də fyuçers məhsulları arasında ən çox satılan məhsul üyüdülmüş buğdadır.

 

5. Tokio Fond Birjası (TSE)- Yaponiya

• Tokioda yaradılmış birja olan Tokio Fond Birjası Yaponiya Birja Qrupuna məxsusdur. Asiya qitəsində bazar kapitallaşması baxımından ən böyük fond bazarıdır. 1870-ci illərdə əsası qoyulan birja, İkinci Dünya Müharibəsi zamanı bir müddət dayanma müddəti istisna olmaqla, bu günə qədər aktiv olaraq qalır.

• Beynəlxalq Birjalar Federasiyasının açıqladığı məlumatlara uyğun olaraq, ümumi bazar dəyəri və gündəlik ticarət həcminə görə dünyanın ikinci ən böyük birjası hesab olunur.

• Ən yüksək ticarət həcminə malik 225 şirkətin səhmlərindən ibarət olan və ilk bazarda əməliyyat görən "Nikkei 225 indeksi" ən əhəmiyyətli indeksdir. Fond bazarında satılan digər mühüm indeks TOPIX indeksidir. “TOPIX indeksi” Tokio Fond Birjasının ilkin bazarında satılan bütün səhmləri əhatə edir.

 

6. Honq Konq Birjası (HKSE)- Çin

• HKSE dünyanın mühüm maliyyə mərkəzlərindən biridir. Bu, dünyanın altıncı ən böyük birjasıdır.
• HKSE-də 1200 borc qiymətli kağızı var. 2300-dən çox şirkət var.
• Honq Konq Fond Birjasının bütün səhmlərinin ümumi bazar dəyəri 6,13 trilyon dollardan çoxdur.
• AIA Tencent Holdings Hong Kong Fond Birjasında siyahıya alınmışdır. Gündə 1 milyondan çox törəmə müqavilənin ticarət həcmi yaradır.

 

7. Shenzhen Fond Birjası (SZSE)- Çin

• Shenzhen Fond Birjası 1 dekabr 1990-cı ildə yaradılıb. Bu, dünyanın yeddinci ən böyük birjasıdır.

• Onun ümumi bazar kapitallaşması təxminən 5,74 trilyon dollardır. Onun 1400-dən çox şirkəti var.

• Siyahısındakı şirkətlərin əksəriyyəti Çində yerləşir. Bütün ticarət səhmləri Yuandadır.   

• Çin Hökumətinin səhmlərə təsir edən hər hansı mənfi hal və şəraitdə həmin gün üçün ticarəti dayandırmaq səlahiyyəti var.

• Xarici investorlar üçün yuanla satılan A-səhmləri və ABŞ dolları ilə satılan B-səhmləri olmaqla iki səhm dəsti var.

 

8. London Fond Birjası (LSE) - İngiltərə

 

• London Birjası 1698-ci ildə yaradılmışdır. Dünyanın ən böyük birjaları siyahısında səkkizinci yeri tutur.

• Ümumi bazar dəyəri 4,05 dolları ötür. London birjasında 3000 şirkət var.

• Vodafone, British Petroleum, Barclays kimi aparıcı Britaniya şirkətləri LSE-də siyahıya alınmışdır.

• LSE Birinci Dünya Müharibəsi başlamazdan əvvəl dünyanın ən böyük birjası idi.

• Bu birjada səhmlərlə yanaşı, borc alətləri və birjada satılan fondlar da satılır.

 

9. Bombay Birjası (BFB) - Hindistan

• Bombay Birjası 1875-ci ildə yaradılmışdır. Bu, dünyada doqquzuncu ən böyük birjadır.

• Onun ümumi bazar kapitallaşması 3,96 trilyon dollardan çoxdur. Siyahıda 5500-dən çox şirkət var.

• BSE Mumbai, Dalal küçəsində yerləşir. O, 30 səhmdən ibarətdir və iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrini təmsil edir.

• S&P BSE SENSEX benchmark indeksinə ev sahibliyi edir. Tata Consulting Services, Infosys, HDFC Bank kimi bir çox premium şirkət komponentlərindən ibarətdir.

 

10. Ulusal Menkul Kıymetler Borsası (NSE)- Hindistan

• Milli Fond Birjası 1992-ci ildə Hindistanda yaradılmışdır. Bu, ilk qeyri-materiallaşdırılmış elektron birjadır.
• O, Mumbayda yerləşir. Onun ümumi bazar kapitallaşması 3,77 trilyon ABŞ dollarından çoxdur.
• Bu, dünyanın onuncu ən böyük birjasıdır. Futures Industry Association (FIA) tərəfindən ticarət edilir.
• Dünyanın ən böyük törəmə birjası olan NSE Hindistan iqtisadiyyatına böyük töhfə verir.