-
İstifadəçi adı:
kaizen -
Ad Soyad:
Kaizen.az -
Məqalə sayı:
158
Dərc olunma tarixi
08.05.2025 Fərdi İnkişafBaxış sayı
84
Oxunma müddəti
5 dəq
Müasir dövrdə insan həyatında intellektual qabiliyyətlə yanaşı, emosional zəka da önəmli yer tutur. Əgər intellektual zəka insanın təhlil etmə, məntiqi düşünmə və problemləri həll etmə qabiliyyətini əhatə edirsə, emosional zəka isə duyğuları tanıma, idarəetmə və sosial münasibətlərdə effektiv davranma bacarığını özündə birləşdirir. Bu məqalədə emosional zəkanın nə olduğu, şəxsi inkişafdakı əhəmiyyəti və gündəlik həyatda uğura təsiri araşdırılır.
Emosional zəka (EQ – Emotional Quotient) termini ilk dəfə 1990-cı ildə psixoloqlar Piter Salovey və Con Mayer tərəfindən ortaya atılmış, daha sonra Daniel Goleman tərəfindən geniş şəkildə tədqiq olunmuşdur. Golemana görə emosional zəka beş əsas komponentdən ibarətdir:
Özünü tanıma – şəxsin öz emosiyalarını və onların təsirini dərk etməsi.
Özünü idarəetmə – emosiyaları idarə edə bilmə və impulsiv davranışlardan çəkinmə bacarığı.
Motivasiya – daxili motivasiyanın yüksək olması və məqsədə yönəlik davranış.
Empatiya – başqalarının emosiyalarını anlama və onlara qarşı həssas yanaşma.
Sosial bacarıqlar – sağlam və effektiv insan münasibətləri qurmaq.
Şəxsi inkişaf — insanın daxili potensialını reallaşdırması və həyat keyfiyyətini artırmaq məqsədilə apardığı davamlı fəaliyyətdir. Emosional zəka bu inkişafın bir çox istiqamətində həlledici rol oynayır:
Özünü tanıma və təhlil: Emosional zəka yüksək olan insanlar öz güclü və zəif tərəflərini daha asan qəbul edir, bu isə onları daha real hədəflər qoymağa və inkişaf üçün daha effektiv planlar qurmağa imkan verir.
Streslə mübarizə: EQ səviyyəsi yüksək olan fərdlər çətin vəziyyətlərdə sakitliyini qoruyaraq, rasional qərarlar qəbul edə bilir.
Münasibətlərin inkişafı: Emosional zəka şəxsə digər insanlarla daha sağlam və dayanıqlı münasibətlər qurmaqda kömək edir, bu isə şəxsi və peşəkar inkişafda mühüm rol oynayır.
Özünü motivasiya: EQ yüksək olan fərdlər xarici motivasiyadan daha çox daxili hədəflərlə hərəkət edir və uzunmüddətli məqsədlərə sadiq qalır.
Emosional zəka sonradan inkişaf etdirilə bilən bir bacarıqdır. Bunun üçün aşağıdakı üsullardan istifadə etmək tövsiyə olunur:
Jurnal yazmaq – gündəlik emosiyaları və situasiyalara reaksiyanı yazmaq, özünü tanımağa kömək edir.
Aktiv dinləmə və empatiya məşqləri – başqalarını dinləmək və onların hisslərinə hörmətlə yanaşmaq EQ inkişafına müsbət təsir edir.
Meditasiya və zehinlilik (mindfulness) – stresin azaldılması və emosiyaların idarəsi üçün faydalıdır.
Əks əlaqə almaq – dostlardan və həmkarlarından geri dönüşlər almaq emosional şüurun genişlənməsinə səbəb olur.
Nəticə etibarilə, emosional zəka şəxsi inkişafın təməl sütunlarından biridir. Öz emosiyalarını və başqalarının hisslərini düzgün dərk edib idarə edə bilən şəxs, yalnız şəxsi həyatında deyil, peşəkar sahədə də daha uğurlu və balanslı olur. Bu səbəbdən emosional zəkanın inkişaf etdirilməsi hər bir insan üçün strateji əhəmiyyət daşıyır.
İstifadəçi adı:
kaizenAd Soyad:
Kaizen.azMəqalə sayı:
158
07.03.2021
Fərdi İnkişaf
Günümüzün qlobal problemlərindən biri: - CV göndərirəm lakin heç bir vakansiyadan geri dönüş almıram. Niyə? Bunun əsas səbəblərindən biri CV-nin düzgün hazırlanmaması və əsas məqamlara diqqət yetirilməməsidir. Bu məqalədə sizlər üçün CV-də hansı məsələlərə diqqət yetirməli olduğunuzu addım-addım qeyd etmişik.
07.03.2021
Fərdi İnkişaf
