14.05.2025 Texnologiya
5 dəq
Kvant kompüterlər məlumatı klassik bitlər yerinə kvant bitləri – kubitlər ilə emal edən gələcəyin texnologiyasıdır. Kubitlər eyni anda həm 0, həm də 1 vəziyyətində ola bildiyinə görə, bu kompüterlər çox mürəkkəb hesablamaları inanılmaz sürətlə yerinə yetirə bilir. Onlar kriptoqrafiya, süni intellekt, dərman kəşfiyyatı və iqlim modelləşməsi kimi sahələrdə inqilabi dəyişikliklər vəd edir. Kvant kompüterlər klassik kompüterlərin illərlə həll edə bilmədiyi problemləri dəqiqələr içində həll edə bilər. Lakin bu texnologiyanın inkişafı üçün hələ texniki və nəzəri çətinliklər mövcuddur. Buna baxmayaraq, kvant kompüterlər yaxın gələcəyin ən güclü texnoloji vasitələrindən biri hesab olunur.
05.05.2025 Texnologiya
2 dəq
Marsa insan göndərmək ideyası son illərdə kosmos tədqiqatlarının əsas hədəfinə çevrilmişdir. Mars, səthi və şəraiti baxımından Yerə ən çox bənzəyən planetlərdən biridir. NASA və SpaceX kimi təşkilatlar bu məqsədlə müxtəlif texnologiyalar üzərində çalışırlar. Bu səfər texniki, fiziki və psixoloji çətinliklərlə müşayiət olunur. Eyni zamanda, Mars missiyası etik və sosial müzakirələrə də səbəb olur. Bu təşəbbüs bəşəriyyətin kosmosda yeni bir səhifə açmasına yol aça bilər.
02.05.2025 Texnologiya
2 dəq
STEAM təhsil sistemi elm, texnologiya, mühəndislik, incəsənət və riyaziyyat sahələrinin inteqrasiyasına əsaslanır. Bu yanaşma şagirdlərdə tənqidi düşüncə, yaradıcılıq və problem həll etmə bacarıqlarını inkişaf etdirir. Layihə əsaslı və praktik öyrənmə metodları ilə tədris prosesini daha effektiv və maraqlı edir. STEAM təhsili əmək bazarının tələblərinə cavab verən peşəkarların hazırlanmasında mühüm rol oynayır. Azərbaycanda da bu modelin tətbiqi genişlənməkdədir. STEAM gələcəyin təhsili kimi innovasiya və inkişaf üçün əsas platforma hesab olunur.
29.04.2025
Texnologiya
3 dəq
Rəqəmsal bankçılıq və maliyyə texnologiyaları (FinTech) ənənəvi maliyyə xidmətlərini texnologiya ilə birləşdirərək daha çevik və əlçatan edir. Bu sistemlər vasitəsilə istifadəçilər istənilən vaxt bank xidmətlərindən onlayn şəkildə yararlana bilirlər. Mobil ödənişlər, onlayn kreditləşmə və kriptovalyutalar bu sahənin əsas nümunələrindəndir. Rəqəmsal bankçılıq müştərilərə vaxt və xərc baxımından üstünlüklər versə də, kibertəhlükələr və rəqəmsal savadsızlıq kimi riskləri də mövcuddur. Azərbaycanda da bu texnologiyaların tətbiqi sürətlənir və rəqəmsal xidmətlər genişlənməkdədir. Gələcəkdə bu sahənin daha da inkişaf edərək ənənəvi bankçılığı kölgədə qoyması gözlənilir.
24.04.2025 Texnologiya
3 dəq
Kibertəhlükələr rəqəmsal dövrdə həm fərdlər, həm də cəmiyyət üçün ciddi təhdid yaradır. Zərərli proqramlar, fişinq və məlumat oğurluğu kimi hücumlar gündəlik həyatda geniş yayılıb. Fərdi səviyyədə güclü parollardan istifadə, antivirus proqramları və məlumat ehtiyat nüsxələri əsas müdafiə üsullarıdır. Dövlət səviyyəsində qanunvericilik, texnoloji infrastrukturun qorunması və maarifləndirmə tədbirləri vacib rol oynayır. Kibertəhlükəsizlik üzrə davamlı təhsil və texnoloji yeniliklər bu sahədə vacib silahlardır. Yalnız fərdi və ictimai səviyyədə birlikdə mübarizə ilə kibertəhlükələrə qarşı effektiv müdafiə mümkündür.
07.04.2025
Texnologiya
4 dəq
Süni intellekt (AI), iş dünyasında avtomatlaşdırma və məhsuldarlığın artırılması ilə əhəmiyyətli dəyişikliklərə səbəb olur. AI-nin tətbiqi ilə təkrarlanan işlər robotlar tərəfindən yerinə yetirilir, amma bu, bəzi iş yerlərinin itirilməsinə səbəb ola bilər. Yeni texnologiyaların tətbiqi, işçilərin analitik və yaradıcı bacarıqlarını inkişaf etdirməsini tələb edir. AI, qərar qəbul etmə prosesində daha dəqiq məlumatlar təqdim edərək biznesin strateji yanaşmalarını yaxşılaşdırır. Eyni zamanda, AI yeni iş sahələri və peşələr yaradaraq əmək bazarını dəyişdirir. Ancaq AI-nin etik məsələlərə və sosial ədalətə təsiri də narahatlıqlara səbəb olur. Buna görə, işçilər və şirkətlər AI ilə işləmək üçün yeni bacarıqlar öyrənməli və etik standartlara riayət etməlidirlər. Ümumilikdə, AI-nin iş dünyasına inteqrasiyası, düzgün tənzimlənərsə, böyük potensiala sahibdir.
18.03.2025
Texnologiya
5 dəq
Blokçeyn, məlumatları təhlükəsiz və şəffaf şəkildə saxlayan mərkəzləşdirilməmiş bir texnologiyadır. İlk olaraq kriptovalyutalar üçün istifadə edilən bu texnologiya, artıq təchizat zənciri, sağlamlıq və ağıllı müqavilələr kimi sahələrdə tətbiq olunur. Blokçeyn, məlumatların dəyişdirilməsini çətinləşdirərək etibarlılığı artırır. Gələcəkdə texnologiya maliyyə, səhiyyə və dövlət sahələrində daha geniş yayılacaq. Ağıllı müqavilələr və digital identifikasiya da daha çox istifadə olunacaq. Blokçeyn daha yüksək performans və hüquqi tənzimləmələr tələb edəcək. Bu texnologiya, gələcəkdə daha təhlükəsiz və effektiv bir dünya yaratmağa kömək edəcək.
06.03.2025 Texnologiya
Mobil rabitə texnologiyaları daim təkmilləşir və yeni imkanlar açır. 5G texnologiyası bu sahədə inqi...
19.02.2025 Texnologiya
6 dəq
Süni intellekt (SI), səhiyyə sahəsində inqilabi dəyişikliklər yaratmağa başlayıb, xüsusən tibbi görüntüləmə və xəstəliklərin diaqnostikasında mühüm rol oynayır. SI, görüntüləri daha sürətli və dəqiq təhlil edərək xəstəlikləri erkən mərhələlərdə aşkarlamağa imkan verir. Maşın öyrənmə alqoritmləri, xəstəliklərin proqnozlaşdırılmasında və fərdiləşdirilmiş müalicə planlarının hazırlanmasında da istifadə olunur. SI, həmçinin tibbi məlumatların təhlilini asanlaşdıraraq həkimlərə daha düzgün qərarlar verməyə kömək edir.
28.12.2024 Texnologiya
3 dəq
Turizm sektoru ən rəqabətli sahələrdən biri kimi seçilir. Bu gərgin rəqabətdə turizm agent...
10.12.2024
Texnologiya
4 dəq
Rəqəmsal dünyada şifrələr şəxsi məlumatlarımızı qorumağın əsas vasitəsidir. Lakin zəif və ya təkrarl...
Bu məqalə kartoqrafiya elmi və sənəti haqqında məlumat verir. Burada xəritələrin yaradılması və istifadəsi sahəsi olduğu...
761
Təhlükəsizlik siyasəti nədir? Təhlükəsizlik siyasətinin əsas anlayişları
372
GAN-lar süni intellektin yaradıcı potensialını genişləndirərək kompüter qrafikası, tibb kimi sahələrdə inqilabi yenilikl...
406
Bu məqalədə bioloji elmlər və data elmi arasındakı əlaqə müzakirə edilir. Bioloji məlumatların təhlili və müxtəlif sahəl...
488
Quantum computers are a new generation of computers that use the principles of quantum mechanics to process information....
315
IoT cihazların internetə qoşularaq bir-biri ilə əlaqə qurmasını təmin edir. Ağıllı ev texnologiyaları avtomatlaşdırma, e...
2055
Dijital transformasiya işçi davranışlarına stres, tükənmə və motivasiya azalması kimi təsirlər göstərir. Kaizen yanaşmas...
584
Məqalənin qısa xülasəsi belədir: Son 5 ildə texnologiya sahəsində böyük inkişaflar müşahidə olunur. Bu inkişaflar xüsu...
1061
“Audio deepfake” texnologiyası
1443
