employment.az employment.az

Dərc olunma tarixi

13.08.2025 Fərdi İnkişaf

Baxış sayı

eye 23

Oxunma müddəti

clock 4 dəq

İkigai – Həyatın Məqsədini Tapmaq Sənəti

Dünyada hər bir insanın içində cavabını axtardığı böyük bir sual var: “Mən niyə buradayam?” Bəzilərimiz bu sualı yeniyetməlikdə, bəzilərimiz isə illərlə iş, ailə və məsuliyyətlər arasında itəndən sonra özümüzə veririk. Yaponların əsrlər boyu üzərində düşündüyü və gündəlik həyatlarına inteqrasiya etdiyi bir anlayış var ki, bu sualın cavabına çox yaxınlaşır: İkigai.

İkigai sadəcə bir söz deyil, həyat fəlsəfəsidir. Yapon dilində iki hissədən ibarətdir: “iki” – yaşamaq, “gai” – dəyər, səbəb, məqsəd deməkdir. Yəni, birləşəndə “yaşama səbəbi” kimi tərcümə olunur. Bu anlayış Yaponiyada o qədər dərin köklərə malikdir ki, xüsusilə Okinava adasında yaşayan insanlar üçün gündəlik həyatın təməl daşı hesab edilir. Məhz Okinava dünyanın ən uzun ömürlü insanlarının yaşadığı yerlərdən biridir və bunun əsas səbəblərindən birinin də ikigai olduğu düşünülür.

İkigai bir məqsəd tapmaqla yanaşı, onu davamlı şəkildə yaşatmaq və hər gün ona doğru kiçik addımlar atmaqdır. Bu fəlsəfə deyir ki, xoşbəxtlik təsadüf deyil, həyatımıza mənalı bir istiqamət verəndə yaranır. Ən gözəl tərəfi isə odur ki, ikigai hər kəs üçün fərqlidir. Kimisi üçün bu, musiqi bəstələməkdir, kimisi üçün uşaq böyütmək, kimisi üçün isə insanlara yardım etmək. Əsas odur ki, bu fəaliyyət sənin üçün həm faydalı, həm mənalı, həm də zövq verən olsun.

İkigai konsepsiyasını dörd böyük dairə ilə təsvir edirlər. Bu dairələr sən nəyi sevirsən, nədə yaxşısan, dünya nəyə ehtiyac duyur və hansı iş üçün pul qazana biləcəyin suallarına cavab verir. Həyatın məqsədi bu dörd dairənin kəsişdiyi nöqtədə yaranır. Bu o deməkdir ki, yalnız sevdiyin işi görmək kifayət deyil. Əgər o işdə bacarıqlı deyilsənsə və ya dünyaya real töhfə vermirsə, uzunmüddətli məmnuniyyət gətirməyəcək. Eyni zamanda, yalnız pul qazandıran, amma içində sevgi olmayan bir iş də ruhunu doyurmayacaq.

Tarixi mənbələr göstərir ki, ikigai qədim Yapon mədəniyyətində həm ailə, həm də icma həyatının ayrılmaz hissəsi olub. İnsanlar öz ikigailərini tapmaq üçün çox zaman öz bacarıqlarını və istəklərini topluluğun ehtiyacları ilə uyğunlaşdırıblar. Bu, həm fərdi xoşbəxtliyi, həm də sosial harmoniyanı təmin edib. Bu gün isə qloballaşma və rəqəmsal dünya ikigai anlayışına yeni ölçülər qatıb. Artıq bir insanın ikigaisi yalnız yaşadığı şəhərdə və ya ölkədə deyil, internet vasitəsilə bütün dünyada təsir yarada bilər.

Psixoloji tədqiqatlar göstərir ki, həyatında aydın məqsədi olan insanlar depressiya və stresslə daha yaxşı mübarizə aparırlar. Hətta bəzi araşdırmalara görə, ikigaiyə sahib olanların ürək xəstəliklərinə tutulma ehtimalı daha azdır. Bunun izahı sadədir: məqsəd insanın səhərlər daha enerjili oyanmasına, gündəlik çətinliklərə qarşı daha dözümlü olmasına kömək edir. Ən əsası isə, insanın özünü dəyərli hiss etməsi immun sistemini belə gücləndirir.

Müasir iş həyatında ikigai xüsusilə aktuallaşır. Çünki bir çox insan maddi səbəblərlə sevmədiyi işlərdə illərlə qalır. Halbuki, əgər işin sənin dəyərlərinə və ehtiraslarına uyğun deyilsə, uzunmüddətli məmnuniyyət əldə etmək çətindir. Burada ikigai köməyə gəlir. O, bizə yalnız “nə edirəm?” sualını yox, “niyə edirəm?” sualını da soruşmağı öyrədir. Bir çox uğurlu insan – istər sənətkar, istər elm adamı, istərsə də sahibkar – öz uğurlarının sirrini məhz ikigailərinə uyğun işləmələrində görürlər.

İkigaiyə çatmaq üçün bir neçə mərhələ var. Əvvəlcə, özünü tanımaq lazımdır. Nələri sevdiyini, hansı sahələrdə bacarıqlı olduğunu, insanların və dünyanın hansı problemlərinə həll gətirə biləcəyini düşünmək lazımdır. Bu proses bəzən aylar, bəzən illər çəkə bilər, amma nəticəsi dəyərlidir. İkinci mərhələ isə bu dörd sahəni bir araya gətirəcək fəaliyyət tapmaqdır. Burada mükəmməllik axtarmağa ehtiyac yoxdur, çünki ikigai zamanla formalaşa və dəyişə bilər. Əsas məsələ, hər gün bir addım da olsa, ona yaxınlaşmaqdır.

Gündəlik həyatda ikigaini tətbiq etmək üçün böyük dəyişikliklər etmək məcburi deyil. Bəzən sadəcə hobbinə daha çox vaxt ayırmaq, sevdiyin bir könüllü layihəyə qatılmaq, ya da işində insanlara daha çox dəyər qatacaq yollar tapmaq kifayət edir. Ən əsası isə, bu prosesi zövqlə yaşamaq və kiçik addımların böyük dəyişikliklər yaratdığını unutmamaqdır.

İkigai həm də balansı öyrədir. O deyir ki, həyat təkcə işdən ibarət deyil, amma yalnız əyləncə və istirahət də insanı uzunmüddətli xoşbəxt edə bilməz. Ən ideal vəziyyət, sevdiyin işi görərək həm özünü, həm də başqalarını faydalı şəkildə inkişaf etdirməkdir. Bu, yalnız maddi qazanc deyil, eyni zamanda daxili məmnuniyyət və ruhun doymasını təmin edir.

Bu gün dünyanın bir çox yerində ikigai seminarları, kitabları və təlimləri geniş yayılıb. İnsanlar daha çox başa düşürlər ki, xoşbəxtlik yalnız xarici uğurlarda deyil, içimizdə daşıdığımız məqsəbdədir. İkigai bizə göstərir ki, həyatın dəyəri ancaq böyük nailiyyətlərdə deyil, gündəlik kiçik anlarda da gizlidir. Bir fincan isti çay, dostla səmimi söhbət, uğurla tamamlanmış bir layihə – bunların hər biri ikigainin bir parçası ola bilər.

Əgər hələ öz ikigaini tapmamısansa, bəlkə də indi başlamağın vaxtıdır. Bunun üçün kağız və qələm götürüb dörd sualı cavablandır: Nələri sevirsən? Nədə yaxşısan? Dünya nəyə ehtiyac duyur? Hansı fəaliyyət sənə maddi qazanc gətirə bilər? Bu cavabları birləşdirəndə, həyatının dərin mənasını tapmaq yolunda ilk addımı atmış olacaqsan.

Yaponların dediyi kimi, ikigai yalnız uzun ömürlü olmaq üçün deyil, həm də ömrün hər gününü dolu-dolu yaşamaq üçün var. Əsl xoşbəxtlik, hər səhər oyananda içində hiss etdiyin “Bunun üçün yaşayıram” hissidir. İkigaini tapmaq, bəlkə də həyatında edəcəyin ən vacib kəşf olacaq.

heart save
Yazar
  • İstifadəçi adı:

    kaizen
  • Ad Soyad:

    Kaizen.az
  • Məqalə sayı:

    180

Əlaqəli məqalələr

paper-1-img
CV hazırlayarkən nələrə diqqət yetirməli

07.03.2021

Fərdi İnkişaf

Günümüzün qlobal problemlərindən biri: - CV göndərirəm lakin heç bir vakansiyadan geri dönüş almıram. Niyə? Bunun əsas səbəblərindən biri CV-nin düzgün hazırlanmaması və əsas məqamlara diqqət yetirilməməsidir. Bu məqalədə sizlər üçün CV-də hansı məsələlərə diqqət yetirməli olduğunuzu addım-addım qeyd etmişik.

paper-1-img
Ən Yaxşı 10 Effektiv Öyrənmə Yolları

07.03.2021

Fərdi İnkişaf

Effektiv öyrənmə yolları hansılardır. Gəlin sizinlə 10 effektiv öyrənmə yollarını öyrənək.

paper-1-img
Xarici Dil Üçün 5 Tətbiqi Proqram

07.03.2021

Fərdi İnkişaf

Günümüzdə xarici dil öyrənmə prosesini asanlaşdırmaq üçün bəzi tətbiqi proqramlardan istifadə edə bilərik. Bəs bu tətbiqi proqramlar hansılardır?