-
İstifadəçi adı:
kaizen -
Ad Soyad:
Kaizen.az -
Məqalə sayı:
164
Dərc olunma tarixi
05.06.2025 Biznes DünyasıBaxış sayı
44
Oxunma müddəti
4 dəq
Müasir dövrdə biznes sərhədləri getdikcə aradan qalxır. İnformasiya texnologiyalarının inkişafı, qloballaşma və beynəlxalq ticarətin artması nəticəsində dünyada formalaşan yeni biznes trendləri təkcə iri korporasiyaları deyil, kiçik və orta sahibkarlıq subyektlərini də ciddi şəkildə təsirləndirir. Qlobal iqtisadiyyatın dinamikası, texnoloji dəyişikliklər, istehlakçı davranışlarındakı transformasiyalar və davamlılıq kimi meyllər, lokal bazarların gələcəyini müəyyənləşdirən əsas faktorlardan birinə çevrilmişdir.
Bu məqalədə müasir dövrdə dominant olan qlobal biznes trendləri və onların konkret şəkildə yerli bazarlara – xüsusilə inkişaf etməkdə olan ölkələrdəki iqtisadi və sosial mühitə – necə təsir göstərdiyini təhlil edəcəyik.
Rəqəmsallaşma artıq yalnız texnoloji sektorun deyil, demək olar ki, bütün sahələrin əsas hərəkətverici qüvvəsinə çevrilmişdir. Süni intellekt (AI), avtomatlaşdırma sistemləri, blokçeyn texnologiyası və bulud əsaslı xidmətlər şirkətlərə əməliyyatları daha səmərəli idarə etmək və xərcləri azaltmaq imkanı verir. Google, Amazon, Microsoft kimi qlobal texnologiya nəhənglərinin tətbiq etdiyi texnologiyalar artıq bir çox yerli şirkətlər üçün də əlçatan olur və bu, rəqabət mühitini tamamilə dəyişir.
Yerli təsir: Azərbaycan, Gürcüstan, Qazaxıstan kimi ölkələrdə də rəqəmsal transformasiya dövlət siyasətinə daxil edilir. Elektron hökumət xidmətləri, onlayn ödəniş sistemləri, rəqəmsal bankçılıq bu dəyişikliklərin əsas nümunələrindəndir.
Qlobal olaraq e-ticarət sektoru ildə milyardlarla dollarlıq dövriyyəyə malikdir. Pandemiyadan sonra bu sahədə artım daha da sürətləndi və insanlar fiziki mağazalardan çox onlayn platformalara yönəldi. Amazon, eBay, Alibaba kimi beynəlxalq platformalarla yanaşı, yerli e-ticarət saytları da fəaliyyətlərini genişləndirməyə başladı.
Yerli təsir: Azərbaycanda "Kontakt Home", "Maxi.az", "Ali və Nino" kimi brendlər artıq onlayn satış sistemlərinə ciddi şəkildə investisiya edir. Bu isə həm istehlakçı davranışlarını dəyişir, həm də kiçik sahibkarlar üçün yeni bazar imkanları yaradır.
Artıq təkcə məhsulun keyfiyyəti və qiyməti kifayət deyil – müştərilər brendin ətraf mühitə yanaşmasına da diqqət yetirirlər. Davamlı enerji istifadəsi, plastik tullantıların azaldılması, karbon izinin minimuma endirilməsi kimi amillər dünya miqyasında biznes strategiyalarının ayrılmaz hissəsinə çevrilmişdir.
Yerli təsir: Azərbaycanda bərpa olunan enerji layihələri (məsələn, Günəş və Külək elektrik stansiyaları), yaşıl enerji diplomatiyasının gücləndirilməsi və ekoloji standartlara uyğun istehsal müəssisələrinin təşviqi artıq bu qlobal trendin ölkə daxilindəki əks-sədasıdır.
COVID-19 pandemiyası qlobal əmək bazarında ciddi dəyişikliklərə səbəb oldu. Ofisdə işə getmək məcburiyyəti bir çox sahələrdə aradan qalxdı və uzaqdan iş modeli daha geniş yayıldı. Bu, işəgötürən və işçi münasibətlərini, əməyin qiymətləndirilməsini və motivasiya sistemlərini yenidən formalaşdırdı.
Yerli təsir: Azərbaycanda texnologiya və xidmət sektorlarında fəaliyyət göstərən şirkətlər, xüsusilə startaplar artıq hibrid iş modelinə üstünlük verirlər. Bu, həm yeni istedadların cəlb olunmasını, həm də əməliyyat xərclərinin azaldılmasını mümkün edir.
Yeni nəsil istehlakçılar (xüsusilə Z nəsli və milleniallar) fərdi yanaşma, brendin sosial məsuliyyət göstərməsi və şəffaflıq kimi dəyərlərə önəm verir. Bu isə marketinq və məhsul strategiyalarında daha yaradıcı və sosial yönümlü yanaşma tələb edir.
Yerli təsir: Azərbaycan bazarında "Nar Mobile", "Azercell", "Bravo" kimi brendlər artıq bu trendlərə uyğun reklam kampaniyaları və sosial layihələrə önəm verməyə başlamışdır.
Qlobal trendlər yalnız imkanlar yaratmır, həm də yeni çağırışlar doğurur. Yerli şirkətlər bu dəyişikliklərə uyğunlaşmaq üçün bir sıra addımlar atmalı olur:
Rəqabət qabiliyyətinin artırılması: Xarici şirkətlərin daxil olması ilə yerli müəssisələrin məhsul keyfiyyəti və xidmət səviyyəsini yüksəltməsi vacib hala gəlir.
İnnovasiyaya investisiya: Texnologiyadan istifadə etməyən şirkətlər tədricən bazardan sıxışdırılır.
Təhsil və kadr hazırlığı: Yeni texnologiyalara uyğun mütəxəssislərin yetişdirilməsi dövlət və özəl sektor əməkdaşlığının əsas istiqamətinə çevrilir.
Daxili bazarın qorunması: Dövlətlər yerli istehsalçını qorumaq və təşviq etmək üçün vergi güzəştləri, subsidiyalar və ixrac dəstəyi kimi alətlərdən istifadə edirlər.
Qlobal biznes trendləri artıq lokal bazarlarda passiv şəkildə müşahidə edilən tendensiyalar deyil, onlar iqtisadi qərarların əsas hərəkətverici qüvvəsinə çevrilmişdir. Rəqəmsallaşma, davamlılıq, texnoloji yeniliklər və dəyişən istehlakçı davranışları, bunların hamısı yerli bizneslərin fəaliyyətinə birbaşa təsir göstərir. Bu trendləri vaxtında anlamaq və onlara uyğun strategiyalar hazırlamaq uğurlu və dayanıqlı inkişafın əsas şərtidir. Azərbaycanda və digər inkişaf etməkdə olan ölkələrdə bu trendlərə cavab verən biznes modellərinin formalaşması gələcək iqtisadi sabitlik üçün vacibdir.
İstifadəçi adı:
kaizenAd Soyad:
Kaizen.azMəqalə sayı:
164
15.11.2021
Biznes Dünyası
11.01.2021
Biznes Dünyası
11.03.2021
Biznes Dünyası
