Kaizen.az - Fərdi İnkişaf Platforması

Kaizen/ Səyahət

Qütb İşıqları Haqqında Bilmədikləriniz

Çox güman ki, siz məşhur qütb işıqları haqqında nə vaxtsa eşitmisiniz. Polar Lights və ya Polar Auroras, qütb bölgələrində göydə görünən təbii işıldamalardır və bu, Yerin maqnit sahəsinin Günəşdən gələn parçacıqlarla qarşılıqlı təsirindən meydana gəlir. Belə ki, Cənub Qütb işıqları və ya Aurora Australis, Chrous dalğaları adlanan bir plazma dalğası növü ilə başlayır və Günəş küləyi nəticəsində yaranır. Günəşin püskürdüyü elektrik yüklü hissəciklər axını Yerin maqnit sahəsi və atmosferə daxil olarkən qarşılıqlı təsir yaranır, hissəciklərin toqquşmasından çıxan enerji işıq şüası şəklində ətrafa yayılır. Şimal bölgələrdə bu təsir Aurora Borealis Aurora, Aurora Australis, Aurora Borealis, Northern Lights kimi fərqli şəkillərdə adlanır. Aurora sözü Roma şəfəq tanrısının adından gəlir. Borealis isə 1621-ci ildə Pierre Gassendi tərəfindən Yunanıstanın şimal küləyinə verilən addır. Qütb işıqlarının görünməsi üçün səma açıq və qaranlıq olmalıdır. Onlar əsasən avqust-aprel aylarında görünür. Qısa vaxt miqyaslarında, auroras görünüşlərini və intensivliyini bəzən hiss etmək çətin olduğu qədər, bəzən də ikinci saniyə şkalasına qədər sürətlə dəyişə bilər. Şimal işıqları daha çox oktyabr-mart ayları arası görünür. Amma ən əlverişli mövsümü isə oktyabr və mart ayıdır. Açıq və buludsuz hava qütb işıqlarını görmək üçün çox vacib bir meyardır. Hazırda “Aurora Forecast” programları var ki, həmin “app”-lərı telefonunuza yükləyərək, hansı tarixlərdə, hansı ərazilərdə şimal işıqlarının göründüyünü öyrənə bilərsiniz. Qütb işıqlarını görmək üçün havanın soyuq olması zəruri deyil, sadəcə qaranlıq olmalıdır. Bir çox insan qütb işıqlarının görünməsi üçün havanın soyuq olmalı olduğunu düşünür. Qütb işıqlarının rənglərinə gəldikdə isə, yaşıl rəng Auroraların ən məşhur rəngidir. Lakin çox yüksəklərdə olan Auroralar qırmızı, çəhrayı və digər rənglərdə də ola bilir. Aroralda fərqli rənglərin müşahidə edilməsinin səbəbi isə, günəşdən gələn yüklənmiş hissəciklərin toqquşacağı atom və molekullara görədir. Onu da nəzərinizə çatdıraq ki, Qütb işıqları yer səthinə ən çox 80 km yaxınlaşıb. Dünya ölkələrinin bir çoxundan qütb işıqlarını izləmək mümkündür. Lakin nə qədər şimala gedərsəniz, qütb işıqlarını görmə şansınız bir o qədər də artar.